Gündemimiz malum… Haberlerde koronavirüs, twitterda koronavirüs, instagramda koronavirüs, eşi dostu arıyoruz konu yine koronavirüs. Ortalık #evdekal uyarılarıyla kasıp kavrulurken bize de uyarılara uymak, gelecek güzel günler için umut beslemek düşüyor. Çok zorunlu olmadığımız haller dışında sokağa çıkmadığımız, nüfusun çok büyük bir bölümünün evde olduğu şu günlerde tüketim miktarı da haliyle zirveyi görmüş durumda. Doğa kaynaklarının korunması için tüketimi belirli bir düzeyde tutmamız gereken zamanlarda olduğumuz için evimizde kaldığımız süre boyunca da buna özen göstermemiz hem bizim hem de gelecek nesillerin yaşamı için çok önemli. Daha çok tüplü dalış yapıp mavinin büyüsüne kapılacağız, daha çok özgür bir kuş gibi Ölüdeniz manzarasını en tepeden yamaç paraşütü yaparak izleyeceğiz, rüzgar sörfü yapıp rüzgarla dans edeceğiz, adrenaline kürek çekip rafting yapacağız ve hepsinden önemlisi sevdiklerimize sarılacağız. Şimdilik #evdekal’alalım ve bu sürede elimizdeki imkanlarla doğaya nasıl faydalı olabiliriz onlara bakalım. 1- SUYU İSRAF ETMEİtiraf edelim ki hepimiz temizliğe sarmış durumdayız. Günde 45 kez yıkanan eller, 60 derecede defalarca yıkanan giysiler, çarşaflar, tüm gün evde olunca durmayan iştah ve sonrasında çıkan bulaşıklar… Sanıyoruz ki bu dönem en fazla hor kullandığımız kaynak su oldu ve olmaya devam ediyor. Küresel ısınmanın dünyayı kasıp kavurduğu, barajların su seviyesinin oldukça azaldığı bu günlerde en çok suya dikkat etmemiz gerekiyor. Bunun için bazı tasarruf önerilerimiz olabilir;
Uzmanlar ellerimizi en az 20 saniye ovalayarak yıkamamız gerektiğini söylüyor. Peki o 20 saniye boyunca boşa akan su? Su israfından kaçınmak içinse yapmanız gereken çok basit. Boş bir pompalı şişeye su doldurun, musluğu açmadan önce pompadan elinize su alıp sonra sabun alarak 20 saniye boyunca güzeeeelce ovalayın. Ellerinizi ovalama işleminiz bittikten sonra musluğu açıp köpüklerden arınabilirsiniz ?
Dışarı çıkmak zorundaysak ya da markete vs. gittiysek eve döndüğümüzde üzerimizdeki kıyafetleri doğruca kirliye atıyoruz, bu yapılması gereken bir hareket. Ancak kıyafetleri birer birer değil de biriktirip topluca yıkayarak çamaşır makinesinin harcamış olduğu sudan da tasarruf edebiliriz.
Evde hepimiz birer Emine Beder, birer Oktay Usta olduk adeta. Her gün kahvaltıya ayrı, öğlen yemeğine ayrı, akşam yemeğine ayrı, 5 çayına ayrı tarifler deneyip midelere bayram ettiriyoruz. Hal böyle olunca bulaşıklar da dağ oluyor tabi. Çıkan bulaşıkları foşur foşur elimizde değil de bulaşık makinasında yıkayarak yine sudan bir hayli tasarruf edebiliriz. Bulaşıkları makinaya dizmeden önce ayrıca sudan geçirmeye gerek olmadığını hatırlatmamıza gerek yoktur herhalde ?
2- ELEKTRİKTEN TASARRUF ET Normalde günün büyük bir kısmını evde geçiren bizler tüm gün eve tıkılınca elektrik tüketiminin de normal zamanların hayli üstüne çıkması kaçınılmaz oldu. Tüm gün boyunca açık olan televizyon, fırında pişen envai çeşit yemekler, mutlaka her gün çalışan elektronik ev aletleri vs. vs. Peki evdeyken elektrikten nasıl tasarruf edilebilir?
Youtube videoları izlemek, netflix dizilerini takip etmek çok keyifli biliyoruz. Ancak tüm ev halkı günün belli saatlerinde bütün elektroniklerden uzaklaşıp kitap okuma saati yapabilirsiniz. Sonra da kitaplarınız bittiğinde birbirinize kitaplarınızı anlatıp kritik yaparsınız belki ?
Fırında pişecek birden fazla yemek varsa fırının farklı gözlerinde aynı anda pişirebilirsiniz. Ayrı ayrı saatlerce fırın çalıştırmaktan tasarruf etmiş olursunuz böylece.
Sürekli yıkadığımız çarşaflarımızı asmadan önce bir güzel silkeleyip hafif nemliyken toplayıp güzelce katlarsak çok daha az kırışırlar ve böylece onları ütüleme derdinden kurtulmuş oluruz. Hiçbiriniz ütü yapmaktan hoşlanmıyorsunuz zaten biliyoruz, hadi itiraf edin ?
Akşamları hem televizyon, bilgisayar gibi elektronikleri hem de ışıkları kapatıp mum ışığında hatta belki hafif kokulu bir tütsü eşliğinde meditasyon yapın. Kaygı seviyemizin had safhada olduğu şu günlerde zihin sağlığımızı korumamız için çok faydalı bir etkinlik.
3- EŞYA FAZLALIĞINDAN KURTUL Dolabınız ne zamandır gözünüze çok kalabalık ve dağınık geliyor öyle değil mi? Ama onları toparlayacak kadar zamanınız ve bu işlere girişecek enerjiniz yoktu. Artık bolca zamanınız var. İndirin bütün dolabı odanın ortasına, bakın hangilerine ihtiyacınız var, hangilerine yok. O eşyaların bir çoğunu elbet bir gün kullanırım diye tuttuğunuzu biliyoruz ancak şunu da biliyoruz ki; kullanmayacaksınız ? O yüzden kriteriniz yalnızca son bir yıl içinde en az bir kez kullandığınız eşyalarınızı tutmak gerisinden kurtulmak olsun. O eşyalarınızı akrabalarınıza ya da arkadaşlarınıza verebilir ya da ihtiyaç sahiplerinin faydalanabileceği kıyafet kumbaralarına bırakabilirsiniz. Böylece siz fazlalıklardan kurtulup rahatlamış hissederken başkalarını da mutlu etmiş olacaksınız ? 4- SOKAKTA YAŞAYAN HAYVAN DOSTLARIMIZI UNUTMA Hepimizin evlerde olduğu şu günlerde sokakta yaşayan, beslenmek için bizlerin verdiği yemeklere ihtiyaç duyan canlıları da unutmayalım. Özellikle havaların halen kış seviyesinde seyrettiği şu günlerde yemek bulmakta zorlanacak hayvan dostlarımız için apartman kapımızın önüne, evin yakınlarındaki parklara, köşe başlarına birer kap yemek, birer kap su koyarak onlara destek olalım. İnanın yemediğiniz, çöpe atacağınız artık yemekleriniz bile onlar için çok büyük nimet. Bozulmamış olmaları kaydıyla tabi. Ayrıca ekmek doğradığımız tepside kalan kırıntıları, pirinç, bulgur, buğday tanelerini camımızın önüne koyup sığırcık kuşlarını da mutlu edebiliriz ? 5- GERİ DÖNÜŞÜM YAPGeri dönüşümü mutlaka hayatımızın bir parçası haline getirmemiz gerektiğini artık hatırlatma gereği duymuyoruz bile ? Kağıtları, plastikleri, camları ve evsel atıkları ayrı yerlerde muhafaza edip onlar için ayrılmış çöp konternırlarına atıyoruz. Kızartma yağlarımızı asla lavabodan dökmüyoruz, bir şişede biriktirip belediyelere teslim ediyoruz. Bunlar bildiğimiz şeyler ancak bir de evde uygulayabileceğimiz, ev ekonomisine de faydası olacak geri dönüşümler var. Tuvalet kağıdı rulosundan kalemlik, plastik deterjan kutularından diş fırçası, macunu koyabileceğiniz askılık aparatlar, hatta hindistan cevizinin kabuğundan kullanışlı ve şık kaseler yapabilirsiniz. Youtube gibi mecralarda pek çok örnek video bulabileceğiniz bu çalışmalarla hem evde harika zaman geçirebilir, hem ev ekonomisine katkı sağlayabilir hem de atıkları değerlendirerek doğaya fayda sağlamış olursunuz. 6- TEMİZLİK MALZEMELERİNİ ORGANİK KULLAN Yazımızın başında da bahsettiğimiz gibi hepimiz her zamankinden daha fazla hijyen takıntılı olduğumuz bir dönemden geçiyoruz. Evde en çok tüketilenler arasında deterjanlar başı çekiyor. Hal böyle olunca bizler doğaya karışan ve maalesef çözünmeyen bu deterjanları düşünüyoruz. Bunun önüne geçmek için doğada çözünebilir ibaresi olan organik temizlik malzemeleri kullanmaya özen gösterebilirsiniz. İnanın ki daha çok kimyasal daha fazla temizlik demek değildir ? Organik temizlik malzemeleri ile de pek tabi evinizi tertemiz yapabilirsiniz. 7- BİTKİ YETİŞTİRTohumlar fidana, fidanlar ağaca, ağaçlar ormana dönmeli yurdumda ? Tamam evin ortasına ağaç ekemeyiz tabi ama tüketim çılgınlığı olan bu dönemde aldığımız tohumlar ile evimizde maydanoz, nane gibi küçük yeşil bitkiler, minik domatesler biberler yetiştirebiliriz. Hem dalından kopardığınız, kendi ellerinizle yetiştirdiğiniz ürünü yemenin tadına doyum olmaz, hem de doğadan sürekli almak yerine biraz da olsa katkı sağlamış olmanın mutluluğunu yaşarsınız ? Doğanın renkleri, bize sunduğu imkanlar, verdiği nefes… Hepsi birbirinden kıymetli. Bizimse onun için yapmamız gerekenler çok basit. Tüm dünyayı etkisi altına alan koronavirüs yani covid19 salgını bitene kadar #evdekal’maya ve doğayı korumak için yukarıda bahsettiğimiz maddelere dikkat etmeye devam edeceğiz. Daha doğada geçireceğimiz çok güzel günler var. Yeşili, mavisi, moru, kırmızısı ayrı huzur veren doğanın bize kucak açabilmesi için onu korumaya ve çevremize de bu bilinci kazandırmaya devam edelim ? Daha güzel doğa günlerinde sağlıkla görüşmek dileğiyle…SevgilerleDoğadayız Ailesi
