Uçuyoruz, Uçuyoruz, Uçtuk! Yamaç Paraşütü Nedir?

Özgürlüğü tek bir kelime ile tanımlayın desek bir çoğumuzun aklına ilk gelecek kelime “uçmak” olacaktır. Hangimiz gökyüzünde kanat çırpıp sonrasında süzülen kuşları kıskanıp onların yerinde olmak istemedik ki? Öyleyse size bir sır verelim ? Bir kuş gibi özgürce gökyüzünde süzülebileceğiniz bir tavsiyemiz var: Yamaç Paraşütü! İddia ediyoruz, bir daha kendinizi bu kadar özgür hissedemeyeceksiniz!

Yamaç paraşütü uçmak için en basit hava aracıdır. İhtiyacınız olanlar ise; rüzgar, ağırlık ve pilotunuzun kas gücüdür. Sonrası sonsuz bir özgürlük ve eşi benzeri olmayan manzaralar eşliğinde keyifli dakikalar… Şimdi yamaç paraşütü sporu ile ilgili merak edilenleri başlıklar altında inceleyelim;

Hava sporları dendiğinde akla gelen ilk aktivite şüphesiz ki yamaç paraşütü aktivitesidir. Yükseklik tutkusu olan insanların da yükseklik korkusu olan insanların da mutlaka deneyimleyip bu duyguyu bir kere de olsa yaşamak istediklerini dile getirsek abartmış olmayız. Yükseklik korkunuzu yenmenin, limitlerinizle yüzleşmenin daha keyifli bir yolu olmasa gerek ?

1980’lerin başında yapılmaya başlanan yamaç paraşütü kısa zaman içinde Türkiye’de yaygınlaşıp Ölüdeniz başta olmak üzere bir çok yerde yapılmaya başlanmıştır. Türk Hava Kurumu, Dünya Hava Oyunları’nın 1.sini Ölüdeniz’de düzenleyerek Türkiye’yi bu sporda dünyaya tanıtmak için bir adım atmıştır ve şu anda Ölüdeniz’de yamaç paraşütü bütün dünyaca tanınan ve öne çıkan bir spor olmuştur.

Söz konusu yüksekten yapılan bir aktivite olduğu için akıllarda ister istemez bazı soru işaretleri de olabiliyor: Nedir bunlar?

• Güvenli mi? Evet, elbette güvenli. Bütün doğa sporlarında olduğu gibi en önemli parametre güvenlik, güvenlik ve güvenlik. Pilotunuzun komutlarının dışına çıkmadığınız, topuklu rahatsız bir ayakkabıyla koşmaya çalışmadığınız ya da uçuş esnasında yapılmaması gereken bir hareket yapmadığınız sürece bir risk barındırmıyor. Aktiviteye katılmadan önce eminiz ki “yamaç paraşütü kazaları” videolarını hepiniz en az bir kez izleyeceksiniz ? Ancak tandem dediğimiz iki kişilik uçuşlarda(bir pilot, bir yolcu) gerçekleşen kaza oranı yok denecek kadar azdır. Kayıtlara geçen kazaların neredeyse tamamı yeni akrobasiler denemek isteyen pilotların, tek başına uçuşlarında sınırlarını zorlamaları sonucu gerçekleşen kazalardır.
• Herkes yapabilir mi? 18-55 yaş arası kendini sağlıklı hisseden herkes bu aktiviteye katılabilir. Ölüdeniz’de 5-6 yaşında çocukların da bu aktiviye katıldıklarını görebilirsiniz ancak bu çok güvenli bir durum değildir. Ancak yanında vasisi olan ve 45 kilo alt sınırının üzerinde olan 14 yaş ve üzeri çocuklar pilotların insiyatifi ile aktiviteye katılabilirler.
• Alt ve üst kilo sınırları nedir? Yamaç paraşütü aktivitesine katılabilmek için alt kilo sınırı 45’tir. Üst kilo sınırı ise erkeklerde 100, kadınlarda 85 olarak belirlenmiştir.
• Nasıl giyinmeliyim? Herhangi bir kıyafet yönetmeliği olmamakla beraber üzerinizdeyken sizi rahatsız etmeyecek konforlu kıyafetler tercih edebilirsiniz. Ancak MUTLAKA ve MUTLAKA ayağınızda bileğinizi iyi saran bir spor ayakkabı olmalıdır. Uçuşa geçerken pilotunuzun “koş” komutuna kolayca uyabilmek için spor ayakkabı önemli bir kuraldır. Bunlar dışında özellikle sabah ve akşamüstü uçuşlarında yukarıda rüzgardan etkilenmemek için uzun kollu kıyafetler tercih edebilirsiniz. Ve BONUS: Fotoğraflarda daha güzel/yakışıklı çıkmak için güneş gözlüğü ? Aksi halde bütün fotoğraflarda gözlerinizin kapalı çıkma olasılığı çok yüksek.
• Tek başıma uçabilir miyim? Tek başınıza uçabilmek için ancak bir takım eğitimlerden geçtikten sonra mümkündür. Günübirlik aktivite olarak katıldığınız yamaç paraşütü aktivitesini sadece tandem olarak gerçekleştirebilirsiniz. Kendinizi pilotunuza emanet edin ve TAKE OFF! ?

• Uçuş ne kadar sürüyor? Havanın ve rüzgarın durumu, inişin akrobasi ile ya da akrobasi olmadan yapılması gibi parametreler uçuşun süresini etkilese de uçuşlar ortalama 20-25 dk. Sürmektedir.
• Akrobasi nedir? Akrobasi, iniş esnasında pilotunuzun uçuşu daha heyecanlı ve aksiyonlu hale getirmek için uyguladığı hava oyunlarıdır. 360, kayık, sağ-sol gibi çeşitli akrobasi hareketleri mevcuttur. İnişe yaklaştığınızda pilotunuz size akrobasi isteyip istemediğinizi soracaktır. Akrobasi ile birlikte inişiniz biraz daha hızlı olacak ve uçuşunuz oldukça renklenecektir ?

• Yamaç paraşütüne başlarken uçurumdan mı atlıyoruz? Elbette hayır. Uçuşunuza hazırlandıktan sonra pilotunuz sizin için paraşütü havalandıracak uygun havayı bekler. Uygun hava yakalandıktan sonra paraşütünüz başınızın üzerinde yavaşça havalanmaya başlar ve siz koşmaya başlarsınız. Rüzgarın o anki şiddetine bağlı olarak belki 3 belki 5 adım sonra kendinizi bulutların arasında süzülürken bulursunuz. Yani koşup koşup uçuruma atlamak ve sonrasında havalanan bir paraşüt söz konusu değil ?
• NOT: Uçuştan 1 saat öncesine kadar yediklerinize dikkat etmeniz gerekmektedir. Çok aç ya da çok tok şekilde uçmak midenizi rahatsız edebilir. Uçuştan önce karpuz, domates gibi çok sulu ya da kızartmalar gibi çok yağlı yiyeceklerden kaçınmanız yararınıza olacaktır.

Yamaç paraşütü özel bir takım eğitimler aldıktan sonra bireysel de yapılabilir, eğitim almadan tandem uçuşlar da yapılabilir.

Nedir bu Tandem? Tandem uçuşlar bir pilot eşliğinde 2 kişilik uçuşlara denir. Araba kullanmak için ehliyet almanız gerektiği gibi yamaç paraşütü pilotu olabilmek için de bir dizi eğitimden geçmeniz gerekmektedir, eğitimler THK ve özel birkaç firma tarafından verilmektedir.

Gelelim merak ettiğiniz tandem uçuşun nasıl yapıldığına; Pilotunuzla beraber dağın yamacında hazır bulunursunuz. Pilotunuz ekipmanını kurup sizi de kendisine çelik terazi ile bağladıktan sonra uçuş için hazırsınız demektir. Pilotunuz hazırlıklarını tamamladıktan sonra size koş komutu verir ve koşarken kendinizi bir anda havada bulursunuz. ? Bilinen yanlışlardan bir tanesi de paraşütün koşu esnasında veya sonrasında açıldığıdır. Siz koşmaya başlamadan önce pilotunuz paraşütü havalandırmış olur ve siz o şekildeyken koşmaya başlarsınız. Uçuş esnasında rüzgara bağlı olarak yükselmek mümkündür. Termik hava sayesinde uçuşa başladığınız yükseklikten daha yükseğe çıkabilirsiniz, ısınan hava yükseleceğinden ötürü paraşütünüze sıcak hava dolar ve yükselme gerçekleşir. Sonrasında süzülüş ve iniş gerçekleşir. Bu sırada siz harika manzaranın tadını çıkarırken pilotunuz uçuşu gerçekleştirir eğer ki uçuşunuza aksiyon katmak isterseniz tecrübeli pilotunuzdan akrobasi hareketleri yapmasını isteyebilirsiniz ?

Çok karıştırılan yamaç paraşütü ve serbest paraşüt aktivitelerini de ayırmaktan bahsedecek olursak; Bir çoğumuzun aynı zannettiği sporlar aslında çok farklı dallardır. Serbest paraşütte başlangıca atlayış denirken yamaç paraşütünde ise kalkış denir. Uçuş esnasında ise birisinde düşüş olarak adlandırılan duruma diğerinde süzülüş denir. Hem teknik olarak hem de hissettirdikleri anlamında birbirinden oldukça farklı sporlardır. Yamaç paraşütü sonsuz bir keyif vadederken, serbest paraşüt yüksek adrenalin vadeder.

Şimdi de kısaca yamaç paraşütü ekipmanlarını tanıyalım;

Kanat: Uçmanız için gerekli olan en önemli ekipman pek tabi ki kanattır özel üretim kumaşlardan ve polyesterden yapılmıştır içine hava dolmasıyla birlikte uçuş yapılabilmektedir

Kuşam: Pilot’un oturduğu kısma Kuşam ya da Harnes denir. Tahtadan veya plastikten bir oturma bölümü olur bir sırtlık, omuz askıları ve kolonlardan oluşur.

İpler: Kanadı ve Kuşam’ı taşıyan güçlü yapıya sahip iç maddesi kevlar dışı dacron ile kaplı ekipmandır. Kanadı ve Kuşam’ı taşıyan ipler rahat ayırt edilmesi için farklı renklerde olur.

Kolonlar: İplerle kuşam’ın birleştiği yerlerde kolonlar vardır bütün iplerin aynı anda kullanılmasını da sağlarlar.

Türkiye’de nerelerde yamaç paraşütü yapılabilir?

PAMUKKALE – Dinamit tepesi

ADIYAMAN – Nemrut dağı

KAŞ – Asas tepesi

DENİZLİ – Çökelez dağı

BOLU – Abant

FETHİYE – Babadağ

Dünyada nerelerde yapılır? 

İSVİÇRE – Wengen

GÜNEY KORE – Danyang

SLOVENYA – Julian Alpleri

FRANSA – Hautes Alpes

Yamaç paraşütü aktivitesine yolcu olarak katılıp sonrasında eğitimini alıp bu sporu devam ettirmeye karar verebilirsiniz. Eğitimleri de seviye seviye ayrılmış olan bu spora yamaç paraşütü başlangıç eğitimi ile başlamanız gerekir. Her sporda olduğu gibi bunda da devamlılık ve disiplin çok önemlidir. Öncelikle p1, p2, p3, p4 ve p5 eğitimlerinizi tamamlayıp kendi başınıza uçabilecek seviyeye gelmeniz gerekmektedir. Sonrasında tandem uçuş pilotu olabilmek için de T1 ve T2 eğitimlerinizi tamamlamanız gerekir. Yamaç paraşütü eğitimleri başlı başına işlenmesi gereken ayrı bir yazı konusudur.

Siz de gökyüzünün maviliğinde kaybolmak, kısa bir süre için de olsa bütün düşüncelerinizden, kaygılarınızdan uzaklaşmak, bir kuş kadar özgür hissetmek istiyorsanız ister eğitimlerinizi tamamlayıp tek başınıza, ister herhangi bir eğitime gerek duymadan kendinizi pilotunuza emanet ederek uçmanın tadına varın. İlk kez deneyimleyecekler için Fethiye Babadağ noktasından yapılacak Yamaç Paraşütünü de şiddetle tavsiye ediyoruz ?

Sevgilerle,

Doğadayız Ekibi