Dikkat dikkat! Bu yazı doğa sporları meraklıları için yazılmıştır. Herhangi bir doğa sporuyla ilgileniyorsanız eğer, onu bütün detaylarıyla öğrenmek, bilmek istersiniz. Aslında bu bütün ilgi alanları için geçerlidir. Herhangi bir hobi edindiğinizde ya da merak saldığınızda önce enine boyuna araştırıp bilgi sahibi olmak karar vermenizde etkili olabilir. İşte tam olarak bu yüzden doğa sporlarına merak salan, bilgi toplamak, ayrıntılarıyla hakim olmak isteyenler için Doğa Sporlarında Kullanılan ekipmanları sizler için detaylandırdık.
Tüplü dalış, yamaç paraşütü, rafting, kaya tırmanışı, kanyoning… Her biri doğanın en güzel hediyelerini bize bütün şeffaflığıyla sunan, deneyenler için tutku haline gelen doğa sporları. Peki tüplü dalışta kullanılan maske, regülatör gibi ekipmanları hiç merak ettiğiniz mi? Ya da yamaç paraşütünde sizleri havada tutmaya yarayan o paraşütün uyguladığı merkezkaç kuvvetini, raftingte kızgın şelalelerden, neredeyse 90 derecelik çavlanlardan geçerken devrilmeyen botun öğrenmek istemez misiniz? Gözlerinizin merakla açıldığını görebiliyoruz. Şimdi tüm bu soruların cevaplarını alma vakti!
TÜPLÜ DALIŞ
Tüplü Dalış Maskesi
Öncelikle; gözlük değil, maske! Bu konuda anlaşalım ? Tüplü dalış maskesi, su ortamı ile dalıcının gözleri arasında bir hava boşluğu oluşturarak sualtında dalıcının net görüşünü sağlayan dalış malzemesidir. Tüplü dalış maskelerin en belirgin özellikleri burnu da kapatan bir hava boşluğuna sahip olmalarıdır. Bu özellikleri dolayısıyla yüzücü gözlüklerinden ayrılırlar. Tüplü dalış maskelerin burun kısımları kapalı olduğundan, dalıcı inilen derinlikle birlikte artan dış basıncı maske içinde dengeleyebilir ve maske içine giren suyu da boşaltabilir. Eğer dalışı yüzücü gözlüğü ile gerçekleştirilmek istenirseniz eşitleme yapamaz, içeri giren suyu boşaltamaz ve ciddi göz rahatsızlıklarının meydana gelmesine sebep olabilirsiniz. Düşük iç hacimli şeffaf silikonlu tüplü dalış maskesi, geniş görüş açılı şeffaf silikonlu tüplü dalış maskesi, geniş görüş açılı siyah silikonlu tüplü dalış maskesi ve geniş görüş açılı tek camlı şeffaf silikonlu tüplü dalış maskesi olmak üzere 4 çeşit tüplü dalış maskesi bulunmaktadır.
Tüplü Dalış Paleti
Tüplü dalış yaparken su altında hareket etmek için ellerimizi ve kollarımızı kullanmayız. Sanki onlar yokmuşçasına iki elimizi önde kavuşturur su altındaki hareketlerimizi ayaklarımız ile sağlarız. Bunun sebebi, ellerimizi kullanırken yanımızdaki arkadaşımıza çarpıp regülatörünün ağzından çıkmasına, ve bunun tüplü dalış yapan dalıcıyı paniğe sokmasına neden olabiliriz. Ayrıca su altında hareket etmek yeterince yorucudur ve ellerimizi kollarımızı da kullanarak ekstra yorgunluğa, bundan dolayı da fazla oksijen tüketerek tüplü dalış tüpümüzün daha kısa sürede bitmesine sebep olabiliriz. Tüplü dalışta kullanılmak üzere açık palet ve kapalı palet olarak 2 çeşit tüplü dalış paleti bulunmaktadır.
Tüplü Dalış Regülatörü
Su altındaki ciğerlerimiz olan dalış tüpünden ciğerlerimize dolan havanın geçişini sağlayan tüplü dalış ekipmanıdır. Regülatörler, dalış tüplerindeki yüksek basınçlı havayı önce ara basınç (ortam basıncı + 8–10 BAR) ve daha sonra da ortam basıncı seviyesine indirgeyerek dalıcıların hava ihtiyaçlarını karşılayan cihazlardır. Tek ve iki kademeli olmak üzere kademelerine, çift ve tek hortumlu olmak üzere de hortumlarına göre tanımlanır. Piyasadaki regülatörlerin büyük bir bölümü iki kademeli ve tek hortumludur. En basit regülatör, tüpe takılan kısım (birinci kademe), solunumun gerçekleştirildiği kısım (ikinci kademe) ve arasında yer alan hortumdan oluşur. Ayrıca birinci kademeye, tüp hava göstergesi ve bunları birbirine bağlayan yüksek basınç hortumu (ki bu gösterge, içinde derinlik göstergesi ve pusulanın da bulunduğu bir konsol üzerinde olabilir), ikinci bir solunum kaynağı (ahtapot) ve denge yeleği hortumu da bağlanır. Regülatörleri tüpe bağlanma şekillerine göre INT ve DIN olmak üzere iki ayrı guruba ayrılır.
RAFTİNG
Rafting Botu
Raftingin temelidir. En küçük boy rafting botları 4 kişi alırken, 12 kişiye kadar alabilen rafting botları da mevcuttur. Rafting botunun dış malzemesinin kalitesinin yüksek olması ve darbelere dayanıklı olması beklenir. Nehir yatakları; keskin kayalar, taşlar ve ağaç dalları gibi delici olabilecek şeyler barındırdığı için rafting botunun yırtılmaması en önemli faktördür.
Rafting Küreği
Rafting sporunun bel kemiğidir. Rafting botu gibi kaliteli ve darbelere dayanıklı olması çok önemlidir. Boyları 150-160 cm olan rafting kürekleri üç parçadan oluşur: T tutamacı, şaft ve kürek palası. Kürek palasının genişliği her kürek çekişinizde alacağınız hızı belirler ancak boyut büyüdükçe harcanan efor da artar. Kürek tutamacının ergonomik ve sağlam olmasına dikkat edilmelidir.
Can Yeleği
Her sporcu, en tehlikeli dalgaların üzerinde bile suda kalmasına yardımcı olacak bir can yeleği giyer. Rafting sporunda güvenlik sağlamak adına can yeleği mutlaka giyilmelidir. Değişik materyallerden üretilen bu yeleklerin 120 kg ağırlığa kadar destekleyen can yelekleri vardır. Yalnızca rafting değil, kanyoning sporunda da önemli ekipmanlardan olan can yeleği güvenlik için olmazsa olmazlardandır.
Kask
Rafting tehlikelere açık bir su sporudur ve kask kullanımı en az can yeleği kadar önemlidir. İnsan vücudunun en hassas bölgesi olan kafayı korumak için sporcu mutlaka ideal boyutlarda olan bir rafting kaskı kullanılmalıdır. Kask seçiminde profesyonellerden yardım istenilmelidir. Tıpkı can yeleğinde olduğu gibi kanyoning, kaya tırmanışı, ipli iniş, dağ bisikleti sporlarında da kask olmazsa olmaz güvenlik ekipmanlarındandır.
Neopren Elbise ve Patik
Rafting doğası gereği soğuk akarsularda yapılır. Sporcular soğuğa ve suya azami düzeyde maruz kalmak için özel olarak üretilmiş neopren elbise ve patikler kullanır. 3, 5 ve 7 mm kalınlıkta üretilen kumaşlardan yapılmış bu özel neopren kıyafetler dalgıçlar ya da kanyoncular tarafından da kullanılır.
Bu özel kıyafetlerin yanı sıra çoğu sporcu; spor ayakkabı, yürüyüş ayakkabısı veya doğrudan suya maruz kalmaktan koruyan ve bir alabora veya düşme durumunda ayaklarını keskin kayalara karşı koruyabilen çeşitli ayakkabıları da özel olarak tercih eder.
YAMAÇ PARAŞÜTÜ
Kanat (Kubbe)
İşte uçmamızı sağlayan sihirli kuvvet ? Naylon ipek ve polyester karışımından yapılan kanatlar, uçmak için gerekli olan ilk malzemedir. Uçuş esnasında içi hava ile dolan yamaç paraşütü kanatlarının ağırlığı ise oldukça hafiftir.
Askı İpleri
Kanada bağlı olan 100’den fazla askı ipi bulunur. Bu ipler 2 mm ölçüsünde olup çok ince gibi gözükse de 150 kg’a yakın ağırlığı taşıyabilir.
Kuşam (Harness)
Pilotun uçarken karabinalarla kanada bağlı olduğu sert plastikten yapılan oturma yeridir. Bacak ve göğüsten bağlanan bu kuşam pilotun ve varsa yanındaki kişinin vücuduna göre ayarlanır. Bazı kuşamlarda hava yastığı, sırt koruyucu, cepler, yedek paraşüt koyma yeri bulunur.
Taşıyıcı Kolonlar
Kolonlar, askı iplerini kuşama bağlar ve ağırlığı ipler yoluyla taşır. Kalkış esnasında kanatları başa getirilmesi için kullanılan taşıyıcı kolonlar, frenlerin de bulunduğu yerdir.
Yedek Paraşüt
Uçuşa başlanılmadan önce yedek paraşütün olması gerekir. Yedek paraşüt asıl paraşütün uçuş özelliğini kaybettiği anda pilot tarafından devreye sokulur. Yaklaşık 5 m/sn hızla aşağıya inen asıl paraşütü toplamak ise yine pilotun sorumluluğundadır.
Telsiz
Eğitimlerde ve uçuşlarda kullanılan telsiz, yamaç paraşütü yaparken olması gereken bir ekipmandır. Telsizler havadaki diğer pilotlar ve kalkışa geçilen yerdeki ekip ile bağlantıyı kurmayı sağlar.
Rüzgârölçer
Rüzgârın şiddetini ve darbe aralığını km cinsinden gösteren ve pilotun buna göre hareket etmesini sağlayan bir alettir. Yamaç Paraşütü sporunun rüzgardan çok etkilendiğini de hesaba katacak olursak oldukça önemli ve yamaç paraşütü pilotu için olmazsa olmaz ekipmanlar arasındadır.
SNOWBOARD/KAYAK
Snowboard Tahtası/Kayak
Kar ya da buz üzerinde hız kazanıp seyir almamızı sağlayan ekipmanladır. Her ikisi için de ekipmanlara bağlanan özel botlar mevcuttur. Snowboard botu ya da kayak botu olarak iki ayrı ekipman olup sporu icra ederken ayaklarımızdan bileklerimize kadar sağlam ve güvenli tutuş için olmazsa olmaz ekipmanlardır.
Sevgilerle
Doğadayız Ailesi