Doğa sporları kütüphanesi serimize hoşgeldiniz. Aktivite tatil organizasyonu kimliğimizin yanı sıra bir doğa sporları okulu olarak doğa sporları ve ekstrem sporlar severler için hazırladığımız bu serimizi, eğitmenlerimize ve rehberlerimize en çok sorulan sorulardan yola çıkarak siz doğa sporu tutkunları için hazırladık.
Ekstrem sporlar denince akla ilk gelen aktivitelerden biri olan rafting; en çok soru yöneltilenlerin başında yer alıyor. Doğa sporları kütüphanesi serimiz ile raftingin tarihçesinden, dünyada rafting yapılan nehirlere, rafting ekipmanların kullanımından dikkat edilmesi gerekenlere kadar her konuya açıklık getirdik. Gelin öyleyse birlikte bakalım; rafting nedir? Nasıl yapılır?
RAFTİNG NEDİR? NASIL YAPILIR? RAFTİNG REHBERİ KİME DENİR?
Öncelikle nehirler ve akarsular üzerinde rafting yapmaya elverişli rafting etapları, rafting federasyonları bünyesinde görev yapan rafting bilirkişi ve uzmanları tarafından belirlenir. Belirlenmiş olan rafting etapları üzerinde şişme rafting botu ile daha önceden oluşturulan rafting takımının hep birlikte rafting rehberinden aldığı komutlara uyması ile güvenli ve eğlenceli bir şekilde etabın tamamlanması şeklinde icra edilen aktiviteye rafting adı verilir. Rafting sporu yapılırken rafting takımlarına güvenlik bilgilendirmesi yapacak olan uzman kişiye rafting rehberi denir.
Bu kişiler Türkiye Rafting federasyonu, Uluslararası Rafting Federasyonu (IRF) ya da Dünya Rafting Federasyonu (WRF) bünyesinde verilen rafting rehberlik eğitimlerini tamamlamış, gerekli lisanslarını almış ve belli aralıklarla eğitimlerini revize ederek güncellemiş olan kişilerdir. Rafting rehberi takımını yönetip yönlendirecek ve akarsu üzerinde varolan risk ve avantajları okuyabilecek tecrübeye sahip olmalıdır. Bu anlamda bir rafting rehberinin olmazsa olmaz özelliği; içinde bulunduğu atmosferde her şeyi önceden görüp okuyabilecek ve ekibini yönlendirecek farkındalığa sahip olmasıdır. Lider özelliği ve çevikliği, tecrübesi ile ekibine yeterli güveni verebilen rafting rehberleri uzun yıllar tecrübe kazanmaya devam ederler. Rafting rehber asistanı olarak başlayan tecrübe yolculuğu uzun yıllar devam eder ve her rehber çalışmış olduğu rafting nehir zorluk derecesine uygun ehliyete sahip olmalıdır.
Rafting parkurları; rafting nehir zorluk derecelerine göre 6 bölümde incelenir:
- Seviye 2 dalga boyunun olmadığı, görüş mesafesini kısıtlamayan, risk seviyesinin çok düşük olduğu etap olarak anılmaktadır. Ülkemizde Antalya Beşkonak çayı üzerinde bulunan Köprülü Kanyon Rafting pakuru buna örnek olarak verilebilinir.
- Seviye 3, 3+ Dalga boyunun yarım metre ila en fazla 1 metreye ulaştığı, görüş mesafesini kısıtlamayan, yer yer akış hızının arttığı, kayalık riskin az ya da hiç olmadığı etaplardır. Ülkemizde Düzce Melen Çayı rafting parkuru, Fırtına Çayı rafting parkuru buna örnek olarak gösterilebilir.
- Seviye 4, 4+, 5 Dalga boyunun 1 ila 2 metreye ulaştığı, yer yer kot farkının ve düşüşlerin olduğu, kayalıklar ile beslenen, akış hızının birden artış gösterdiği, görüş mesafesinin yer yer kaybedildiği, yabancıların WHİTE WATER RAFTİNG diye isimlendirdikleri rafting parkurlarıdır. Ülkemizde Dalaman Çayı rafting R3 etabı bu seviyedeki rafting parkurlarına örnek olarak gösterilmektedir.
- 5, 5+ Dalga boyunun yer yer 3 metre ve üzerine çıktığı, yüksek debi ve akış hızına sahip, taşıdığı su miktarının ve akış hızının fazla olduğu, kayalık ağaçlık gibi engeller ve yüksek düşüşlerin bulunabileceği ve zaman zaman farklı kollara ayrılıp birleşen büyük nehirlerin ev sahipliği yaptığı rafting parkurlarıdır. Ülkemizde Çoruh Nehri rafting parkurunun bazı bölümleri 5+ seviyededir.
Yukarıda bahsettiğimiz zorluk dereceleri mevsimsel olarak nehirlerinin dinamiğinin değişmesi ile birlikte daha zor ya da daha kolay hale gelebilir. Yine bir nehrin zorluk derecesini sadece fiziksel koşullar belirlemez. Rafting parkurunun tatlı su kaynakları, sağlık merkezlerine olan yakınlığı, gerekli durumlarda yardım alınıp alınamaması, kanyon özellikleri, yola olan yakınlığı, etaba giriş-çıkış noktalarının fazlalığı telsiz ve telefon görüşme imkanın olup olmaması gibi birçok faktör hesaba katılarak zorluk dereceleri belirlenmektedir.
Türkiye’deki Rafting Parkurları
- Köprülü Kanyon Rafting Parkuru (Antalya)
- Dim Çayı Rafting Parkuru( Antalya)
- Alara Çayı Rafting Parkuru (Antalya)
- Manavgat Çayı Rafting Parkuru(Antalya)
- Çoruh nehri Rafting parkuru(Artvin,Erzurum)
- Dalaman Çayı Rafting Parkuru( Muğla)
- Melen Çayı Rafting Parkuru (Düzce)
- Fırtına Çayı Rafting Parkuru (Rize)
- İkizdere Rafting Parkuru(Rize)
- Munzur Çayı Rafting Parkuru(Tunceli)
- Çatak çayı Rafting parkuru(Van)
- Bahçesaray Müküs Çayı Rafting Parkuru (Van)
Dünyada Öne Çıkan Rafting Parkurları:
- Cotahuasi River Rafting (Peru)
- Salmon river rafting (USA)
- Pacuare River Rafting (Costa Rica)
- Navua river Rafting (Fiji)
- Cahabon river Rafting (Guatemala)
- Sunkoshi river (Nepal)
- Tamur River( Nepal Tibet)
- Tara river Rafting (MONTENEGRO)
- Çoruh River (Türkiye)
- Zambezi River Rafting (Zambezi)
- Soca river rafting (Slovenia)
- Una river RAFTİNG (BOSNA HERSEK)
SPORTİF RAFTİNG VS. TURİSTİK RAFTİNG
Ülkemizde ve dünyada rafting faaliyeti sportif ve turistik olarak ikiye ayrılmaktadır. Kulüpler bünyesinde, rafting antrenörleri nezaretinde, farklı yaş gruplarında yetiştirilen, çocuk, genç, yetişkin, erkek ve kadın sporcuların yarıştıkları sportif faaliyetler ülkemizde ve dünyada turistik amaçlı sportif faaliyet olarak yapılmaktadır. Turizm faaliyeti olarak sağlıklı olan ve şartları taşıyan herkesin katılabileceği gezi ve kültür amaçlı yapılan şekli ticari tur olarak yapılmaktadır. Ve turizm seyahat acentalarına resmi kurumlar tarafından verilen yetki ve izinler kapsamıda yapılabilmektedir.
RAFTİNG EKİPMANLARI
Rafting yaparken rafting kaskı, rafting yüzdürgeçi, rafting küreği, kendi suyunu boşaltabilen özellikte şişme rafting botu kullanılan ana ekipmanlardır. Bunun dışında yaz mevsimi dışında termal rafting ayakkabısı, neopren rafting kıyafeti, termal rafting eldiveni de mevsimsel olarak vücut sıcaklığını koruma için kullanılmaktadır ve kişişel malzeme mahiyetindedir.
COVİD-19 ÖNLEMLERİ KAPSAMINDA RAFTİNG
Covid-19 salgın önlemleri kapsamında kask, yüzdürgeç, bot ve kürek gibi ekipmanlar mevcut sağlık önlemleri dahilinde revize edilebilir olmalıdır. Kullanılan kaskların siperlikli hale getirilmesi, rafting botunda sosyal mesafenin sağlanması amacı ile oturma düzeninin gözden geçirilmesi, kürek ve yüzdürgeçlerin organik temizliğinin yapılması ve benzeri önlemler mutlaka alınmalıdır.
Kamplı rafting turlarında ise doğaya ve canlılara saygılı gerekli resmi izin ve bildirimler nezdinde profesyonel bir ekiple yapılması güvenlik adına çok gereklidir.
RAFTİNGİN OLMAZSA OLMAZLARI
3N1K
Rafting yapmadan önce sorulması gereken sorular;
- Nerede?
*Başlangıç için uygun bir etabı seçtim mi?
- Ne zaman?
*Rafting zorluk seviyesinin değişkenliği söz konusu mu? Hangi mevsimde katılmalıyım?
*Kaç saat sürecek bir etabı seçmeliyim? Performans ve efor açısından yeterli miyim?
- Nasıl ?
*Ne tür güvenlik önlemleri alınıyor
*Kullandığım ekipmanlar beni ve beraberimdekileri koruyacak standartlara uygun mu?
*Yeterli bir ön eğitimden geçtik mi?
*Raftinge katılan ekip, yaş, kg, cinsiyet, sağlık gibi sartlar için uygun mu?
*Covid 19 kapsamında gerekli sağlık önlemleri alınmış mı?
*Turu satın almış olduğum firma güvenilir mi? Faaliyet yetki, izin ve yeterlilik belgesi var mı?
*Tur iptali, tarih değişikliği, içeride saklı tutma, açığa alma, iade gibi konularda güvence verebiliyor mu? Bu anlamda yasalarında tüketiciyi koruyabileceği bir turizm seyahat acenta belgesine sahip mi?
*Türsab dijital doğrulama sistemine kayıtlı bir şirket mi?
- Kiminle ?
*Rafting rehberlerinin eğitimleri ve belgeleri tam ve güncel mi?
*Rafting rehberleri hem rafting hem de diğer doğa sporları konularında yeterli bilgi, birikim ve tecrübeye sahip mi?
*Doğa sporlarını meslek olarak sürdüren profesyonel kişiler mi?
*İlk yardım, iş güvenliği, hijyen ve misafir ilişkileri eğitimleri ve benzeri eğitim sertifikalarına sahipler mi?
*Türsab belgeli turizm bakanlığı ve ticaret odası onaylı bir firmada mı faaliyetimi yapıyorum?
Doğa sporlarının kalbinin attığı rafting sporu için sen de heyecanlandıysan aşağıdaki ürün ilgini çekebilir ?
Bir doğa gününde görüşebilmek dileğiyle;
Doğadayız Ailesi
